İdrar Kaçırma

AŞIRI AKTİF MESANE NEDİR?

Aşırı aktif mesane, mesanenin düzensiz kasılmaları ile birlikte ani idrara sıkışma, sık idrar yapma, gece idrara kalkma ve bazende idrar kaçırma ile sonuçlanan bir rahatsızlıktır. Nörojenik (sinirsel) ve miyojenik(kasa bağlı) olabilmektedir.

AŞIRI AKTİF MESANE TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Aşırı aktif mesane tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri, pelvik taban kas kuvvetlendirme egzersizleri, kilo verme, sıvı alımının dengelenmesi, alkol, çay, kahve tüketiminin dengelenmesi olarak sayılabilir. Ancak tüm hastalarda bunlar yeterli olmayabilir. Bu durumda kişilere ilaç tedavisi önerilir.

  Yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahi tedavi düşünülür. Sık kullanılan cerrahi yöntem Mesane Botoksu’dur. Botulinum toksininin mesane içerisinde belli bölgelere enjekte edilmesini sağlayan endoskopik bir işlemdir. İdrar yolundan girilerek yapılan ve sistoskop adı verilen kamera vasıtasıyla idrar yolunun (üretra) ve idrar torbasının (mesane) görüntülenmesini sağlayan bir alet eşliğinde yapılır. İşlem sonrasında kişilerde yapılan işleme dair herhangi bir kesi veya ameliyat izi görülmez. 6-12 ay etkisini gösteren ve daha sonra tekrarlanmayı gerektiren bir işlemdir. Genellikler işlemden sonra yatış gerekmez veya 1 gün takip amaçlı yatış yapılabilir.

KADINLARDA İDRAR KAÇIRMA (İNKONTİNANS)

            İnkontinans (idrar kaçırma) sosyal hayatı, günlük yaşamı, cinsel yaşamı ve kişilerin psikolojilerini etkileyen sık görülen ve önemli bir sorundur. Kişiler inkontinans ile başa çıkmak için daha az sıvı tüketimi, ped kullanımı gibi çeşitli yöntemler tercih ederler. Ancak yaygın olarak görülen bu şikayette kişilerin şikayetlerini dile getirmek istememeleri veya çekinmeleri nedeniyle doktora başvuru oranları daha düşüktür. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu durumda medikal veya cerrahi yöntemler ile çözüm bulunabilmektedir. Tedavi yöntemlerinin yüz güldürücü sonuçları ile kişiler yaşadıkları birçok problemden kurtulabilirler.

İDRAR KAÇIRMA (İNKONTİNANS) SEBEPLERİ VE ÇEŞİTLERİ

Stres inkontinans, urge(ani sıkışma) inkontnans, mikst inkontinans, taşma tipi inkontinans gibi çeşitli başlıklar altında ele alınabilecek olan bu problemde sık görülen stres ve urge inkontinansı detaylandıralım.

Stres inkontinans; öksürük, hapşırık, ıkınma, yük kaldırma gibi karın için basıncının arttığı durumlarda damla damla idrar kaçırma olarak değerlendirilir.

Urge inkontinans ise ani sıkışma hissi ve ardından istemsiz ortaya çıkan idrar kaçırmadır.

Gebelik ve doğum, yaş, obezite, geçirilmiş bazı ameliyatlar ile birlikte idrar kaçırma problemleri görülebilir. Kalça çevresinde bulunan ve idrar kontrolünü sağlamamıza yardımcı olan kaslar olarak tarif edebileceğimiz pelvik taban kaslarında zayıflama ile beraber kişiler inkontinans ile karşı karşıya kalabilirler. Müdahale gerektiren zor doğumlar, ilerleyen yaş, obezite ile birlikte pelvik taban kaslarında meydana gelen zayıflama idrarın kontrolünü zorlaştırmaktadır.

Bazı kişilerde sadece zayıflama ile birlikte inkontinans belirgin azalmakta veya ortadan kalkmaktadır. Ayrıca pelvik taban kaslarını güçlendirici egzersizler yapılarak şikayetlerin giderilmeye çalışılmasında adım atılmalıdır. Bu egzersizler hekiminiz tarafından sizlere öğretilmektedir.

İDRAR KAÇIRMADA (İNKONTİNANSTA) TANI YÖNTEMLERİ

Hastaların şikayetlerinin ne zaman başladığı, hangi durumlarda idrar kaçırdığı, hangi tip idrar kaçırma olduğu, geçirmiş olduğu ameliyatlar, yapılan doğumlar gibi anamnez bilgileri sonrasında idrar tahlilleri, kan tahlilleri, ultrason, işeme günlüğü ve gereklilik halinde ürodinamik inceleme (mesane dolumu ve idrar yapma esnasında idrar torbası basınç ölçümü esasına dayanır), üretrosistoskopi (kamera eşliğinde idrar yolunun ve mesanenin değerlendirilmesi) gibi işlemler yapılabilir.

Ultrason ile kitle, taş gibi obstrükte (tıkayıcı nedenler) edebilecek faktörler, idrar yollarında genişleme, idrar yaptıktan sonra mesane(idrar torbası) içerisinde kalan idrar miktarı değerlendirilir. İşeme günlüğü ile günlük idrar yapma saatleri ve miktarı, kişinin hangi saatlerde idrar kaçırdığı ve sıvı alımı incelenir. Laboratuvar testleri ile idrar yolu enfeksiyonu varlığı araştırılır.

İDRAR KAÇIRMA (İNKONTİNANS) TEDAVİSİ

İnkontinans tedavisi için yaşam tarzı değişiklikleri, kegel egzersizleri, medikal tedavi, cerrahi tedavi uygulanan yöntemler arasındadır. Beden kitle indeksi yüksek kişiler için kilo verme önerilir. Tedavi seçiminde inkontinans tipi önemlidir.

Pelvik taban kaslarını geliştirmek amacıyla hekiminiz tarafından anlatılacak olan Kegel egzersizi önerilecektir. Urge(sıkışma tipi) inkontinansı olan kişilerde mesane ani ve düzensiz kasılmaları kontrol altına almak amacıyla medikal tedavi önerilmektedir. Stres inkontinans tedavisi için genellikle tercih edilen yöntem cerrahi tedavidir.

Uygulanacak cerrahi yöntem askı ameliyatları adı altında  ‘’transobturator tape(TOT)’’ veya ‘’transvajinal tape(TVT)’’ameliyatı olarak isimlendirilir. Operasyonda asıl amaç mesane boynu ve mesaneden sonra idrarın dışarı atılmasını sağlayan idrar yolunun yukarı asılmasıdır.